Jeopolitik gerilimlerin ortasında nükleer silahlar öne çıktı

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Stockholm, jeopolitik gerilimler arttıkça nükleer silahların kullanımının öne çıktığını belirterek dünya liderlerini geri adım atmaya davet etti.

Araştırmacılar Pazartesi günü yaptığı açıklamada, atom silahlarının rolünün daha belirgin hale geldiğini ve jeopolitik ilişkiler kötüleştikçe nükleer devletlerin cephaneliklerini modernleştirdiğini belirterek, dünya liderlerini “geri adım atmaya ve düşünmeye” çağırdı.

Nükleer silah kullanımı arttı

Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü’nün (SIPRI) yıllık yıllığında, nükleer silahların kontrolüne yönelik diplomatik çabaların, Ukrayna ve Gazze’deki çatışmalar nedeniyle gergin olan uluslararası ilişkiler nedeniyle de büyük aksaklıklar yaşadığı belirtildi.

SIPRI Kitle İmha Silahları Programı Direktörü Wilfred Wan yaptığı açıklamada, “Soğuk Savaş’tan bu yana nükleer silahların uluslararası ilişkilerde bu kadar önemli bir rol oynadığını görmemiştik.” dedi.

Araştırma enstitüsü, Rusya’nın Şubat 2023’te “Rusya ve ABD’nin stratejik nükleer kuvvetlerini sınırlayan son nükleer silah kontrolü anlaşması” olan 2010 Yeni START anlaşmasına katılımı askıya aldığını duyurduğunu belirtti.

SIPRI ayrıca Rusya’nın mayıs ayında Ukrayna sınırına yakın taktiksel nükleer silah tatbikatları yaptığını da kaydetti.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna ihtilafının başlamasından bu yana nükleer söylemini artırdı ve Şubat ayında ulusa hitaben yaptığı konuşmada “gerçek” bir nükleer savaş riski olduğu konusunda uyardı.

Ayrıca SIPRI, ABD ile İran arasında Haziran 2023’te varılan gayrı resmi anlaşmanın, Ekim ayında İsrail-Hamas savaşının başlamasının ardından bozulduğunu söyledi.

 ‘Son derece endişe verici’

SIPRI’ye göre, dünyadaki dokuz nükleer silahlı devlet de “nükleer cephaneliklerini modernleştirmeye devam etti ve birçoğu 2023’te yeni nükleer silahlı veya nükleer yetenekli silah sistemlerini konuşlandırdı”.

Dokuz ülke ABD, Rusya, İngiltere, Fransa, Çin, Hindistan, Pakistan, Kuzey Kore ve İsrail’dir.

SIPRI’ye göre, Ocak ayında dünya çapında tahmini 12.121 nükleer savaş başlığından yaklaşık 9.585’i potansiyel kullanım için stoklarda bulunuyordu.

Yaklaşık 2.100 kişi balistik füzeler konusunda “yüksek operasyonel alarm” durumunda tutuldu.

Bu savaş başlıklarının neredeyse tamamı, tüm nükleer silahların neredeyse yüzde 90’ına sahip olan Rusya ve ABD’ye ait ancak ilk kez Çin’in bazı savaş başlıklarının yüksek operasyonel alarm durumunda olduğuna inanılıyordu.

SIPRI direktörü Dan Smith, “Soğuk Savaş dönemi silahlarının kademeli olarak sökülmesi nedeniyle nükleer savaş başlıklarının küresel toplamı düşmeye devam ederken, ne yazık ki operasyonel nükleer savaş başlıklarının sayısında yıldan yıla artışlar görmeye devam ediyoruz.” dedi.

Bu eğilimin muhtemelen devam edeceğini ve önümüzdeki yıllarda da “muhtemelen hızlanacağını” sözlerine ekledi ve bunu “son derece endişe verici” olarak nitelendirdi.

Araştırmacılar ayrıca, Ukrayna ve Gazze’deki savaşların etkisinin silahlanma ve uluslararası güvenlikle ilgili konuların “neredeyse her alanında” görülebilmesi nedeniyle “küresel güvenliğin geçen yıl boyunca kötüleşmeye devam ettiğini” vurguladı.

Smith, “Şu anda insanlık tarihinin en tehlikeli dönemlerinden birindeyiz” diyerek, dünyanın büyük güçlerini “geriye çekilip düşünmeye, tercihen birlikte olmaya” çağırdı.